Sciensano en de epidemiologische monitoring
De missie van de wetenschappelijke afdeling Epidemiologie en Volksgezondheid is het opzetten van een surveillancesysteem. Via dat systeem krijgen we gegevens om de trends van de epidemie te volgen, de impact ervan op de bevolking, het effect van preventieve maatregelen en gegroepeerde gevallen of lokale heropleving te helpen opsporen. De epidemiologen van Sciensano gebruiken verschillende gegevensbronnen om aan deze doelstellingen te kunnen voldoen. Tot op vandaag gaan de gegevens waarover epidemiologen beschikken niet verder dan de postcode. Sciensano handelt volgens het mandaat van de regionale en federale gezondheidsautoriteiten.
Epidemiologische monitoring van trends
De epidemiologen van Sciensano hebben ervoor gekozen om de evolutie van de epidemie door middel van 1 indicator te presenteren. Wat na 4 maanden belangrijk is om de dynamiek van een epidemie te begrijpen, is het volgen van een trend door middel van een indicator die geen variaties ondergaat en die geen verband houdt met externe effecten zoals het ‘weekendeffect’. Sinds het begin van de epidemie zijn er elk weekend minder gevallen op zaterdag en zondag. Het cijfer voor zaterdag geven dat lager is dan dat voor vrijdag, zegt niets over de evolutie van de epidemie.
Sciensano heeft deze dagcijfers echter altijd geïntegreerd in de curve op pagina 2 van het rapport en in een online tool.
Elke dag cijfers op een moderne tool
Het aantal door PCR-gediagnosticeerde gevallen wordt bijgehouden sinds het virus verscheen en werd gepubliceerd in de rapporten voordat het ook werd opgenomen in een interactieve online interface (Epistat). Met deze tool kan iedereen de cijfers zien en informatie selecteren en bijvoorbeeld kiezen om het aantal gevallen te zien voor bepaalde een regio, een gemeente of het aantal mensen dat getroffen wordt per leeftijdsgroep, geslacht enzovoort.
De cijfers werden sinds het begin dagelijks gepubliceerd en worden nog steeds gepubliceerd op het Epistat-platform.
Detectie van gegroepeerde gevallen op gemeentelijk niveau
Elke dag volgen de epidemiologen van Sciensano de gegevens op om uitbraken per gemeente of mogelijke situaties van gegroepeerde gevallen te identificeren. De PCR-analysegegevens die dagelijks door de laboratoria worden verzonden, worden gebruikt omdat het gegevens betreft die zowel milde als ernstige vormen van de ziekte omvatten.
Dat werk wordt uitgevoerd door middel van monitoring van indicatoren en epidemiologische analyse. Sommige indicatoren zijn beschikbaar op Epistat, zodat iedereen informatie voor de gewenste provincie of gemeente kan volgen. Achter deze tool schuilt het werk van epidemiologen met ervaring in infectieziekten en surveillance, die interactie hebben met de gebruikelijke partners, namelijk de inspecterende artsen van regionale gezondheidsinstanties.
Elke dag analyseren de epidemiologen de situatie in elke gemeente en sturen ze een bericht naar de regionale gezondheidsdiensten zodra er een signaal wordt doorgegeven. Een signaal betekent nog geen bedreiging en het is de taak van deze instanties om het signaal verder te onderzoeken. Enerzijds krijgen ze rechtstreeks informatie als onderdeel van de meldingsplicht en kunnen ze dus al geïnformeerd worden over gegroepeerde gevallen (bijvoorbeeld in een WZC of een andere collectiviteit). Zij hebben meer persoonlijke gegevens, zoals contactgegevens van patiënten. Als de regionale agentschappen een bedreiging identificeren die de uitvoering van maatregelen vereist, nemen ze contact op met de burgemeester en/of de gouverneur.
Sciensano en de contact tracing
Tijdens het opzetten van de contactopsporing werd de dienst Healthdata van Sciensano door het Interfederaal Comité gevraagd om ondersteuning te bieden bij het aanmaken van de database die door het callcenter zou worden gebruikt om contacten te traceren. Healthdata biedt daarom technische ondersteuning, maar de toegang tot gegevens wordt bepaald door het Interfederaal Comité. Deze commissie, samengesteld uit de verschillende gefedereerde entiteiten waarvoor zij verantwoordelijk is, heeft besloten dat persoonsgegevens alleen beschikbaar zouden zijn voor regionale gezondheidsinstanties, met uitzondering van enkele geanonimiseerde gegevens waarop de epidemiologen van Sciensano algoritmen kunnen maken voor het detecteren van clusters .