De dienst Chemische en fysische gezondheidsrisico’s van Sciensano is een van de belangrijkste partners van METROFOOD-RI, een Europees gefinancierd ESFRI-project. Deze nieuwe Europese onderzoeksinfrastructuur (Research Infrastucture, RI) heeft als doel om de efficiëntie van onderzoek naar de kwaliteit en veiligheid van voeding te bevorderen en de beschikbaarheid van hoogstaande metrologische diensten op Europees niveau te coördineren.
Hogere betrouwbaarheid en kwaliteit van metingen in voedsel en voedingsmiddelen
De traceerbaarheid en de veiligheid van voedingsmiddelen zijn essentieel om de kwaliteit van de voeding te garanderen en om de belangen van de consument te beschermen. Hoogstaande metrologische diensten, bestaande uit accurate analytische technieken, geavanceerde apparatuur en innoverende onderzoeksfaciliteiten, zijn onontbeerlijk voor de betrouwbaarheid van metingen (= metrologie) in de voedselketen. Dergelijke diensten zijn nu verspreid over vele instellingen en universiteiten in Europa, wat een efficiënt transnationaal gebruik van de expertise en de (vaak prijzige) apparatuur bemoeilijkt. METROFOOD-RI zal de beschikbaarheid en toegankelijkheid van deze faciliteiten helpen stroomlijnen.
Promotie van wetenschappelijke samenwerking en beschikbaarheid van metrologische tools
METROFOOD-RI streeft ernaar om de wetenschappelijke expertise inzake voedselveiligheid en -kwaliteit te verbeteren op Europees en globaal niveau door:
- het coördineren van transnationale diensten, uitgevoerd door gespecialiseerde centra;
- de standaardisatie en harmonisatie van metingen te bevorderen;
- de integratie en uitwisseling van expertise en gegevens over voedsel en voedingsmiddelen te faciliteren.
European Strategy Forum on Research Infrastructures (ESFRI)
Deze nieuwe onderzoeksinfrastructuur met partners afkomstig uit 18 Europese landen is onlangs opgenomen in de ESFRI Roadmap 2018. De voorbereidende fase (Preparatory Phase of METROFOOD-PP) startte op 1 december 2019. ESFRI is een strategisch instrument voor de ontwikkeling van de wetenschappelijke integratie binnen Europa en ter versterking van de internationale uitstraling. De opdracht van ESFRI bestaat erin multilaterale initiatieven te faciliteren opdat de onderzoeksinfrastructuren op Europees en internationaal niveau beter benut en ontwikkeld zouden worden.
Dit project geniet financiële steun van Horizon 2020, het EU-programma voor onderzoek en innovatie, volgens subsidieovereenkomst 871083.
Rol en diensten van Sciensano
De wetenschappers van de dienst Chemische en fysische gezondheidsrisico’s van Sciensano zijn verantwoordelijk voor het opstellen van een dienstencharter voor METROFOOD-RI. Dit omvat de beschrijving van de fysische en elektronische diensten die via METROFOOD-RI ter beschikking zullen worden gesteld, hoe deze diensten georganiseerd worden en de manier waarop ze ter beschikking zullen gesteld worden aan interne en externe gebruikers zoals onderzoekers, beleidsmakers, levensmiddelenproducenten, voedselinspectie- en controlediensten, consumenten enz. De implementatie van zo’n gecentraliseerde dienstverlening zal met behulp van verschillende ‘use cases’ worden getest zoals o.a. de beschikbaarheid van de transmissie-elektronenmicroscoop voor de karakterisering van nanopartikels in voedsel bij onze dienst ‘Spoorelementen en nanomaterialen’.