BE-SURVID - Versterking van de surveillance van infectieziekten in België

BE-SURVID: Versterking van Surveillance voor een Betere Gezondheid

Surveillancesystemen op verschillende niveaus van het gezondheidszorgsysteem (ziekenhuizen, klinische laboratoria, woonzorgcentra, eerstelijnszorg) zijn essentieel voor het monitoren van het ontstaan en de impact van infectieziekten. De COVID-19-pandemie heeft de noodzaak benadrukt van continue, geautomatiseerde surveillancemechanismen die snel nieuwe ziekteverwekkers kunnen integreren om de paraatheid en responscapaciteit te versterken. Het BE-SURVID-project bouwt voort op deze lessen en heeft tot doel de geïntegreerde surveillance van infectieziekten in België verder te ontwikkelen gedurende de periode 2025-2029. Dit project wordt ontwikkeld in samenwerking met regionale en nationale belanghebbenden en is afgestemd op de richtlijnen en initiatieven van de Europese Unie om de nationale surveillance-infrastructuur te versterken

Het project is opgebouwd uit zes onderling verbonden werkpakketten (WPs):

• WP1: Coördinatie, Communicatie en Disseminatie | Zorgt voor effectief projectbeheer, betrokkenheid van belanghebbenden en verspreiding van resultaten ter ondersteuning van een op bewijs gebaseerde volksgezondheidsbeleid.
• WP2: Gedigitaliseerde Surveillance | Implementeert geautomatiseerde systeem-naar-systeem gegevensoverdracht en maakt secundair gebruik van elektronische patiëntendossiers van huisartsen, laboratoria en ziekenhuizen mogelijk om de real-time surveillance van infectieziekten te verbeteren.
• WP3: Geïntegreerde Surveillance | Legt verbindingen tussen surveillancegegevens en externe datasets om de surveillance van infectieziekten te verbeteren (zie projectpagina EPI-LINK).
• WP4: Signaaldetectie en Modellering | Ontwikkelt geautomatiseerde uitbraakdetectietools en voorspellende modellen om opkomende bedreigingen door infectieziekten te identificeren en tijdige interventies te ondersteunen.
• WP5: Data Governance | Stelt een juridisch en technisch governancekader vast voor infectieziektesurveillance, waarbij wordt gezorgd voor naleving van de GDPR en afstemming met initiatieven zoals de Belgische Health Data Authority en de European Health Data Space.
• WP6: Duurzaamheid en Evaluatie | Evalueert de langetermijnimpact, haalbaarheid en schaalbaarheid van de surveillancesystemen om blijvende effectiviteit na afloop van het project te waarborgen.

In plaats van te focussen op één enkel surveillancesysteem, streeft BE-SURVID naar de digitalisering en interoperabiliteit van meerdere surveillancenetwerken, met erkenning van hun strategische belang voor de volksgezondheid. Hoewel de versterking van de surveillance van luchtweginfecties een belangrijke prioriteit is, omvat het project ook gerichte acties voor andere hoogprioritaire infectieziekten, zoals verbeterde surveillance van HIV en teken-overdraagbare infecties. Door continue gedigitaliseerde gegevensverzameling, gegevensintegratie, geautomatiseerde analyses en een duurzame surveillance-infrastructuur te ondersteunen, draagt BE-SURVID bij aan een sterk en veerkrachtig systeem voor infectieziektesurveillance in België.

Het High-Level design van BE-SURVID

Het BE-SURVID-project bouwt voort op de be.Prepared-architectuur om een uitgebreid surveillance kader te bieden. Deze infrastructuur beschrijft de gegevensarchitectuur, de belangrijkste infrastructuren en de gegevensstromen tussen de verschillende componenten. Hieronder worden de grote lijnen van het landschap geïllustreerd.

Figuur 1: Een overzicht van het BE-SURVID-landschap. Deze figuur toont de verschillende werkpakketten met betrekking tot gegevensverstrekker (onderaan), gegevensverwerking (midden) en rapportageactiviteiten (rechts), gestructureerd binnen de be.Prepared-architectuur. WP2 en WP3 faciliteren gegevensrapportage door verstrekkers en zorgen voor een veilige, gepseudonimiseerde koppeling binnen een gecentraliseerd datawarehouse, gehost door healthdata.be. Dit geïntegreerde systeem ondersteunt gegevensrapportage, signaaldetectie en modelleringsactiviteiten (WP4). Gegevens van verschillende verstrekkers worden systematisch verzameld en verwerkt. De bredere werkpakketten, zoals WP1 (Coördinatie, Communicatie en Disseminatie), WP5 (Data Governance) en WP6 (Duurzaamheid en Evaluatie), bieden essentiële ondersteuning voor de succesvolle implementatie en de langetermijnimpact van het surveillance netwerk.

Lijst van projectleden 

Dit project wordt mogelijk gemaakt door de inzet van alle mensen hieronder:

Dienst Epidemiologie van Infectieziekten, Sciensano

• Heleen Masset (Lead WP1, WP2 en WP6 — Project manager)
• Dieter Van Cauteren (Lead WP1  en WP2)
• Amber Van Laer (Lead WP1 en WP6)
• Laurane De Mot (Support WP2 en WP4: Luchtweginfecties)
• Yinthe Dockx (Support WP2 en WP4: Luchtweginfecties)
• Joris Van Loenhout (Lead WP3)
• Veerle Stouten (Support WP2: verantwoordelijk voor Epilabo en Support WP3: EPI-LINK)
• Finaba Berete (Support WP3: verantwoordelijk voor EPI-LINK en Support WP2: Epilabo)
• Natalia Bustos Sierra (Support WP3: Mortaliteit)
• Serge Nganda (Support WP3: Mortaliteit)
• Catharina Vernemmen (Support WP3: Mortaliteit)
• Ruben Brondeel (Lead WP4)
• Frederik De Keersmaeker (Support WP4: Signaal detectie en modellering)
• Elias Vermeiren (Support WP4: Signaal detectie)
• Raphaël Rousseau (Support WP4: Teken-overdraagbare infecties)
• Tinne Lernout: (Support WP4: Teken-overdraagbare infecties)
• Laurence Geebelen (Support WP4: Teken-overdraagbare infecties) 
• Simon Couvreur (Support WP2 en WP4)
• Toon Braeye (Support WP3 en WP4)
• Jessica Deblonde (Support WP3 en WP4: HIV)
• Ben Serrien (Support WP3 en WP4: HIV) 
• Pierre Hubin (Lead voor WP5)
• Eva Verdonck (Administratieve support voor de verschillende WPs)
• Koen Blot (Diensthoofd Epidemiologie van Infectieziekten) 
• Karin De Ridder (Wetenschappelijk directeur Epidemiologie en Volksgezondheid)

Dienst Gezondheidszorgonderzoek, Sciensano 

• Nathalie Bossuyt (Support WP2: Huisartsen Barometer)
• Robrecht de Schreye (Diensthoofd Gezondheidszorgonderzoek)

Dienst Healthdata.be, Sciensano

• Luc Maes (Data Protection Officer)
• Kim Luyckx (Support WP2)  
• Sofie Debroe (Wetenschappelijk directeur Strategy and External Positioning en Healthdata.be)

Dienst Budget and Contract Management, Sciensano

• Mathieu Brabant (Financiële ondersteuning) 
• Mathieu Ronval (Financiële ondersteuning)
• Lina Ouberri (Financiële ondersteuning)
• Marie-Sophie Croenne (Diensthoofd Budget en Contract beheer)