Confirmatie van Bordetella pertussis moleculaire detectie en kweek

Beschrijving van de test

De aanwezigheid van Bordetella pertussis wordt bevestigd d.m.v. PCR op respiratoire monsters, alsook andere aanverwante Bordetella-soorten. Een kweek wordt ook systematisch uitgevoerd op de positieve stalen.

Enkel B. pertussis wordt in de ECDC-gevalsdefinitie van pertussis in aanmerking genomen. De infectie met B. parapertussis, die een milder klinisch beeld gelijkaardig aan kinkhoest kan veroorzaken wordt ook door Sciensano gevolgd, maar vervult de Europese definitie niet.

PCR voor IS481, IS1001, ptxA-Pr en recA wordt gebruikt om de aanwezigheid van Bordetella pertussis en aanverwante Bordetella-soorten aan te tonen.

De PCR voor IS481 is zeer gevoelig voor het opsporen van B. pertussis, doch niet volledig specifiek voor de species; deze insertie-sequentie is aanwezig in 50 à 200 kopijen in B. pertussis maar ook in 8 à 10 kopijen in B. holmesii en in laag aantal in sommige B. bronchiseptica. Hetzelfde probleem bestaat voor het opsporen van B. parapertussis door IS1001, aanwezig in een twintigtal kopijen in deze species maar ook in 1 à 7 kopijen in sommige B. bronchiseptica.

De PCR voor het recA-gen is specifiek voor B. holmesii en zal een kruisreactie aangaan met deze species, die de bovenste luchtwegen kan koloniseren. De PCR voor ptxA-Pr bevestigt de aanwezigheid van B. pertussis of B. parapertussis. Deze laatste twee PCR’s zijn echter duidelijk minder gevoelig.

Naargelang de resultaten voor deze vier targets wordt de aanwezigheid van B. pertussis of B. parapertussis met zekerheid bevestigd of kan men enkel bevestigen dat een Bordetella spp. aanwezig is en de meest waarschijnlijke aanwezige species preciseren.

Doel van de test

• De confirmatie van positieve moleculaire testen voor B. pertussis wordt uitgevoerd met een methode die het onderscheid maakt met een infectie met aanverwante soorten, nl. B. holmesii, B. parapertussis en B. bronchiseptica, die niet worden ingesloten in de Europese definitie van laboratorium geconfirmeerde kinkhoest.
• Het doel van de kweek is hoofdzakelijk een aantal isolaten te verzamelen voor verder onderzoek.​

Criteria om deze test uit te voeren in het kader van de referentieactiviteiten

• Alle respiratoire monsters die positief werden bevonden in klinische laboratoria worden aanvaard voor PCR en kweek in het kader van de NRC activiteit.
• Het is ook mogelijk om een PCR Bordetella in het NRC te laten uitvoeren in het kader van de terugbetaling via artikel 24bis van de RIZIV nomenclatuur, of indien de voorwaarden  voor de terugbetaling niet vervuld zijn,  met facturatie aan het doorverwijzend laboratorium. Gelieve dan het ad hoc formulier van onze laboratoriumgids te gebruiken.

Patiënten met symptomen van kinkhoest:

• Patiënten vanaf 1 jaar die minder dan 3 weken hoesten.
• Kinderen onder de leeftijd van 1 jaar met hoest, ademstilstand of „sudden infant death syndrome”, ongeacht de duur van de symptomen.

Instructies voor stalen

Specimens:

Een minimum volume van 500 µl is nodig voor respiratoire stalen.​

Bewaring:

• PCR: op 4°C voor 3 dagen; (in uitzonderlijke omstandigheden kunnen de stalen op -20°C bewaard voor langere periodes).
• Kweek: bij voorkeur maximaal 24 uur op 4°C.

Instructies voor het transport

De stalen worden bij voorkeur binnen de 24 uur naar het NRC getransporteerd zonder koeling. Materiaal van het eigen laboratorium kan hiervoor gebruikt worden voor een transport volgens UN3373. Het NRC verdeelt geen materiaal.

Onaanvaardbare aanvragen

Indicaties:

De test binnen de NRC activiteit is enkel beschikbaar voor de confirmatie van tests die reeds positief werden bevonden door een klinisch laboratorium.

Staalname:

Een minimum volume van 500 µl is nodig voor respiratoire stalen.

Turnaround time (en frequentie van analyse)

PCR:

De PCR wordt elke werkdag uitgevoerd op de stalen die ‘s ochtends beschikbaar zijn op het NRC. Het resultaat wordt binnen de 48 uur doorgegeven.

Kweek:

Bordetella pertussis groeit traag: de minimumincubatie tijd is 72 uur. Een negatief resultaat wordt na 12 dagen incubatie doorgegeven.

Rapportering van testresultaten

• Door beveiligde elektronische post en via de post voor positieve resultaten.
• Via de post voor negatieve resultaten.
• Via Medibridge voor de laboratoria en voorschrijvers die een aansluiting met het UZ Brussel hebben.