Rubella is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door het Rubivirus. Dit virus wordt overgedragen van mens tot mens door druppeltjes uit neus, mond en keel.

Rubella is doorgaans goedaardig en toont zich onder de vorm van koorts, malaise, lymfadenopathie en algemene huiduitslag. Volwassenen, voornamelijk vrouwen, kunnen bijkomend last hebben van artritis en pijnlijke gewrichten gedurende 3-10 dagen.

Rubella is een besmettelijke infectieziekte die overgedragen wordt van mens op mens door contact met neus-, keel- of mondsecreties. Rubella is besmettelijk van 7 dagen vóór tot 7 dagen na het begin van de huiduitslag, met een maximale besmettelijkheid gedurende de catarrale fase (fase van malaise voorafgaand aan het verschijnen van de huiduitslag) en op 1 tot 5 dagen na zichtbaar worden van de huiduitslag.

Bij zwangere vrouwen kan rubella zware gevolgen meebrengen voor de foetus. De foetus kan tijdens de zwangerschap met het virus worden geïnfecteerd. Hierdoor ontstaat een verhoogd risico op miskraam, doodgeboorte of de geboorte van een kind met het “congenitale rubella syndroom (CRS)”. Bij kinderen met het CRS kunnen allerlei afwijkingen voorkomen: hartaandoeningen, cataract, doofheid, retardatie en malformaties.

Diagnose van rubella wordt allereerst gesteld op klinische symptomen en vervolgens bevestigd door laboratoriumonderzoek (serum en/of neus-keelwisser).

Daarnaast is er ook de prenatale screening, waarbij ‘gezonde vrouwen’ zonder klinische symptomen getest worden op het voorkomen van voldoende beschermende antistoffen in het bloed. Het bepalen van de beschermende antistoffen titer (IgG) is hiervoor voldoende. Bepaling van specifieke antistoffen tegen rubella (IgM) is enkel nodig bij personen met klinische symptomen en vermoeden van rubella.

Er is geen specifieke behandeling voor rubella. De ziekte kan worden voorkomen door vaccinatie.

Het vaccinatieschema voorziet twee dosissen, waarvan één op de leeftijd van 12 maanden en één op de leeftijd van 10-12 jaar. Deze vaccins maken deel uit van het basisvaccinatieschema voor kinderen en adolescenten en worden gratis aangeboden via vaccinatieprogramma’s van de overheid.

Het is belangrijk om te weten dat er een streng toezicht is op de kwaliteit van alle vaccins die in Europa op de markt zijn. Alleen nadat een Europees Officieel Medicijnen Controle Laboratorium (OMCL) de kwaliteit van een vaccin heeft gecontroleerd mag een vaccin op de markt komen. Deze controle bestaat enerzijds uit het kritisch nakijken van de productiegegevens en van de kwaliteitsanalyses die uitgevoerd werden door de vaccinproducent en anderzijds door aanvullende analyses die door een OMCL worden uitgevoerd. Deze controle is één van de verantwoordelijkheden van Sciensano.

Rubella komt voornamelijk voor in de winter en in de lente, maar kan gans het jaar door voorkomen.

Alle niet-gevaccineerde personen vormen een mogelijke risicogroep. In het bijzonder kinderen jonger dan 1 jaar, zwangere vrouwen, personen met immunosuppressieve aandoeningen en personeel in de zorgsector. Bij zwangere vrouwen kan rubella zware gevolgen meebrengen voor de foetus (zie complicaties).

Omwille van de gevaren voor de volksgezondheid is rubella een verplicht te melden infectieziekte in Brussel en is Congenitale rubella (CRS) meldingsplichtig in Wallonië.