Volgens het laatste rapport van Sciensano over de drugssituatie in 2022 in België wordt meer cocaïne maar minder heroïne gebruikt tegenover de afgelopen vijf jaar. Cannabis blijft de meest gebruikte illegale drug.
Het rapport van de Unit Illegale Drugs van Sciensano geeft een overzicht van het druggebruik, de drugmarkt, de preventie, de wetgeving en de druggerelateerde morbiditeit en mortaliteit. Het rapport beschrijft ook hoe de situatie de afgelopen jaren is geëvolueerd. Bovendien schetst het een duidelijk beeld van nieuwe soorten drugs die op de markt verschijnen.
Druggebruik onder de bevolking
Het gebruik van stimulerende middelen zoals ecstasy, amfetamine en cocaïne is toegenomen bij de algemene bevolking. Informatie over het gebruik van crack is beperkt, maar er zijn aanwijzingen vanuit de behandelingscentra, spuitenruilprogramma’s en gebruikersruimtes dat het crackgebruik voornamelijk toeneemt in Brussel. Crack wordt in vergelijking met voorgaande jaren ook vaker vermeld door mensen die in behandeling gaan omwille van een middelenprobleem. Tegelijk is er onder de opgestarte behandelingen voor middelenproblemen sinds 2015 een significante daling van het aandeel patiënten dat behandeld wordt voor opiaten, in het bijzonder heroïne. Gericht onderzoek naar de kwaliteit van heroïne op retailniveau bevestigt dat het gebruik van synthetische opiaten (bv. fentanyl) zonder geldig voorschrift in 2022 relatief beperkt is gebleven.
Cannabis blijft veruit de meest gebruikte illegale drug in België, maar de prevalentie van cannabisgebruik onder middelbare scholieren daalde in Vlaanderen significant tussen 2010-2011 en 2021-2022, van 17% naar 10% voor scholieren die ooit al cannabis hebben gebruikt en van 11% naar 7% scholieren die in het voorbije jaar cannabis hebben gebruikt. Voor de opgestarte behandelingen omwille van een middelenprobleem is het aandeel patiënten dat behandeld wordt voor cannabis de afgelopen jaren stabiel gebleven.
Synthetische cathinonen (stimulerende middelen met een gelijkaardige werking aan amfetamine), GHB/GBL en ketamine blijven de belangrijkste subgroepen van nieuwe psychoactieve substanties die in 2022 in België zijn aangetroffen.
Productie en inbeslagnames van drugs
In 2022 zijn in België 25 labo’s ontdekt waar stimulerende middelen werden geproduceerd: 15 labo’s gelinkt aan amfetamine, 5 aan ecstasy, 12 aan producten die gebruikt worden bij het maken van illegale drugs en 2 aan methamfetamine of cocaïne. De labo’s bevonden zich voornamelijk in Vlaanderen. Voorts rapporteert de politie 459 locaties waar cannabis werd geproduceerd, variërend van zeer klein (<5 planten; 44%) tot industrieel niveau (>1.000 planten; 4%).
In de haven van Antwerpen werd in 2022 111 ton cocaïne in beslag genomen, voornamelijk verscheept vanuit Ecuador, Panama en Colombia. Ook werd in de haven van Antwerpen 1,3 ton heroïne in beslag genomen, voornamelijk afkomstig uit Iran, de Verenigde Arabische Emiraten en Turkije.