Graspollen is de meest voorkomende oorzaak van allergieën in ons land (ten minste 1 op de 6 mensen is hier gevoelig aan). Volgens de metingen van het Nationaal Aerobiologisch Meetnet AirAllergy van Sciensano zijn de graspollenconcentraties in de lucht sinds begin mei zeer geleidelijk gestegen. Mensen die gevoelig zijn aan graspollen kunnen nu last hebben van allergische symptomen.
Een risicoperiode die pas in juli eindigt
Het graspollenseizoen is niet alleen het seizoen dat de meeste hooikoortspatiënten treft. Het is ook het langste seizoen, van mei tot juli, met een bijzonder intense periode in juni. Dit is het gevolg van de opeenvolgende bloei van meer dan honderd soorten die samen de grassenfamilie vormen. Deze lange periode betekent veel ongemak voor mensen met een allergie, waaronder de noodzaak om anti-allergiemedicijnen te nemen. De eerste grassen zijn al zichtbaar op open terrein en de meest gevoelige personen hebben de eerste symptomen al kunnen ondervinden.
Het hoogseizoen vanaf een bepaalde drempelwaarde
In tegenstelling tot bomen, die soms binnen enkele dagen duizenden stuifmeelkorrels per kubieke meter lucht kunnen uitstoten, neemt het stuifmeelgehalte van grassen gewoonlijk geleidelijk toe. „Het is pas wanneer de kritische drempelwaarde van 50 stuifmeelkorrels per kubieke meter lucht wordt bereikt, dat de meerderheid van de allergiepatiënten waarschijnlijk symptomen gaat vertonen”, legt Ann Packeu uit, verantwoordelijke van de dienst Mycologie en Aerobiologie bij Sciensano.
„Deze drempelwaarde zal waarschijnlijk sneller en op grotere schaal worden bereikt in het binnenland van ons land, zoals blijkt uit de metingen die zijn verricht in de vijf stations van het AirAllergy-netwerk. De niveaus zijn over het algemeen het hoogst in Marche-en-Famenne en het laagst in De Haan. Daarom raden we mensen met ernstige allergieën aan om indien mogelijk aan de kust te verblijven”, vervolgt Ann Packeu.
‘Maai Mei Niet’?
Grassen zijn overal: op het platteland, in steden en ook in tuinen. Sinds vorig jaar loopt in ons land een grote actie onder de naam ‘Maai Mei Niet’, ten bate van de biodiversiteit. De vraag is of daardoor ook het risico op een directere blootstelling aan stuifmeel vergroot. Of dat het geval is, zal verder wetenschappelijk onderzoek nog moeten uitwijzen. Bij wijze van voorzorgsmaatregel raden we echter aan de meest gevoelige personen aan om in de nabijheid van hun woning toch een vorm van onderhoud te voorzien zodat daar geen al te grote percelen, dicht begroeid met wilde grassen, ontstaan.
Zodra het hoog grasseizoen aangebroken is, is de tuin maaien echter geen wondermiddel. Het stuifmeel van grassen, die soms zelfs tientallen kilometers verderop groeien, is dan in zulke hoge concentraties in de lucht aanwezig dat het eenvoudigweg onmogelijk is om blootstelling te vermijden.
Wanneer weet je of je last hebt van een allergie en hoe kan je de ongemakken beperken?
De klinische symptomen van ‘hooikoorts’ zijn zeer uiteenlopend: prikkelende, jeukende, tranende en rode ogen, niesbuien, verstopte neus en sinussen, lopende neus, verlies van smaak- en reukzin, jeuk achterin de mond of in de keel. De symptomen worden gemakkelijk verward met die van andere ziekten, zoals een verkoudheid of COVID-19 en het fenomeen kan complex zijn in het geval van een kruisallergie. Neem in geval van twijfel direct contact op met uw arts of uw allergoloog.
In deze periode moeten allergische patiënten hun basisbehandeling volgen zoals aanbevolen door hun allergoloog. Astmapatiënten mogen hun behandeling zeker niet onderbreken om het risico op luchtweginfecties niet te verhogen.
Verder raden we het volgende aan:
- Volg de richtlijnen en de aanbevolen behandeling van uw arts
- Reinig uw neus met fysiologisch water
- Draag een (zonne-)bril om contactreacties te vermijden
- Neem een douche en was uw haren regelmatig
- Gebruik papieren zakdoeken en werp deze systematisch weg na elk gebruik
- Droog de was niet buiten
- Was uw beddengoed regelmatig
- Vermijd zware lichamelijke activiteiten
- Houd de ramen dicht bij verplaatsingen met de wagen
- Vermijd het toevoegen van irriterende of allergene factoren aan uw omgeving (tabak, huisgeuren, kaarsen, wierook, schoonmaakmiddelen of doe-het-zelfproducten, enz.)
- Raadpleeg regelmatig de website van AirAllergy, de mobiele applicatie AirAllergy (Android en iOS) en het Twitteraccount @AirAllergy om op de hoogte te blijven van de evolutie van het hooikoortsseizoen in België
Ter herinnering: het dragen van een chirurgisch masker, maar vooral van een FFP2- of N95-masker, vermindert de blootstelling aan pollen aanzienlijk en daardoor ook het risico op het ontstaan van symptomen, zoals recent is gebleken uit diverse studies. Merk echter op dat deze maatregel het risico op allergie niet volledig voorkomt. Allergenen kunnen worden verspreid in deeltjes die nog kleiner zijn dan stuifmeelkorrels. Bovendien kan blootstelling ook plaatsvinden in uw binnenruimte, die vaak wordt verontreinigd door lucht van buiten (via deuren en ramen), door uw kleding of zelfs door uw masker, dat u regelmatig dient te vervangen.
Airallergy, het enige officiële surveillancenetwerk voor stuifmeel in België
Het Belgische meetnet van pollen en schimmelsporen wordt gecoördineerd door de dienst Mycologie en Aerobiologie van Sciensano. Door het dagelijks verstrekken van betrouwbare informatie over de aanwezigheid van allergenen in de lucht tijdens de risicoperiodes ondersteunt dit netwerk artsen, specialisten en de bevolking om allergieën te behandelen.