Het begin van de lente betekent de komst van een nieuw tekenseizoen. Ook dit jaar nodigen Sciensano en Departement Zorg iedereen uit om opgelopen tekenbeten te melden via ‘TekenNet’, een platform voor burgerwetenschap en alert te zijn voor tekenbeten. Via het platform volgt Sciensano de blootstelling van de Belgische bevolking aan tekenbeten in tijd en ruimte op. Het aantal gemelde tekenbeten lag in 2023 hoger dan in 2022, maar was alsnog lager in vergelijking met het gemiddelde van de jaren daarvoor.
Tekenbeten in 2023
In 2023 werden er in België 5.896 tekenbeten bij personen gerapporteerd via Tekennet. Dat zijn er bijna 1.000 meer dan in 2022 (4.918 tekenbeten), maar beduidend minder dan het gemiddelde voor de periode 2016-2021 (8.569 tekenbeten). Net zoals voorgaande jaren werden in 2023 meer tekenbeten gemeld in Vlaanderen (62,7%) in vergelijking met Wallonië (36,0%). Het aantal meldingen in Brussel bleef opnieuw beperkt (1,3%).
Het aantal tekenbeten per 100.000 inwoners ligt wel steeds hoger in Wallonië dan in Vlaanderen.
Aantal gemelde tekenbeten op een individu per provincie en per regio, uitgedrukt in absoluut aantal en per 100.000 inwoners, januari tot en met december 2023 en vergelijking met gemiddelde aantal tekenbeten per 100.000 inwoners gerapporteerd in de periode 2016 tot en met 2022
“Het jaar 2022 was een jaar met erg weinig gerapporteerde tekenbeten. Het is dan ook niet onlogisch dat het aantal meldingen in 2023 terug wat hoger ligt. Het voorbije jaar lag vooral het aantal gemelde tekenbeten in de maand juni lager dan gemiddeld. Dat zou te maken kunnen hebben met de weersomstandigheden: er viel geen neerslag tussen half mei en half juni en de eerste hittegolf vond plaats van 8 tot 17 juni, en teken zijn minder actief en overleven minder als het droog is. Maar ook andere factoren kunnen een rol gespeeld hebben, zoals het gedrag van de mensen, en dan vooral het feit of we veel in de natuur komen of in de tuin werken”, verduidelijkt Sciensano-onderzoekster Laurence Geebelen.
Net zoals de voorbije jaren werden de meeste tekenbeten in 2023 opnieuw gemeld in de periode maart tot en met oktober, met een (lager dan gemiddelde) piek in juni. De omstandigheden waarin mensen tekenbeten oplopen blijven ook vergelijkbaar, waarbij beten vooral worden opgelopen tijdens vrijetijdsactiviteiten, in de eigen tuin en het bos.
Lees meer in het volledige rapport van tekenbeten in 2023
Een tekenbeet? Meld het via TekenNet
Dankzij de meldingen van burgers krijgen de onderzoekers van Sciensano meer inzicht in waar, wanneer en door wie tekenbeten worden opgelopen. Hierdoor kunnen meer gerichte acties inzake de preventie van tekenbeten en gerelateerde ziekten bij mensen worden opgezet. “Wij roepen daarom iedereen opnieuw op om tekenbeten te melden via de website of mobiele applicatie van ‘TekenNet’. Mensen kunnen zich ook inschrijven als vaste gebruiker, dan ontvangen ze elke maand een e-mail ter herinnering voor het melden van tekenbeten. Zo kunnen wij de trends doorheen de tijd nog beter opvolgen. Let wel: meld er enkel de tekenbeten op personen, niet die op dieren”, vertelt Laurence Geebelen.
Preventie van tekenbeten
Nu we weer massaal de natuur zullen intrekken, moeten we ons bewust blijven van de mogelijke gevolgen van een tekenbeet. Daarom lanceert het Departement Zorg opnieuw de campagne “Wees niet gek. Doe de tekencheck.”, om mensen aan te zetten tot het voorkomen van tekenbeten en het controleren van hun lichaam na een buitenactiviteit. De campagne en de website www.tekenbeten.be geven een eenvoudig advies aan iedereen die in de natuur komt: controleer je lichaam op teken, verwijder ze en volg de plaats van de beet op. “Als Departement Zorg blijven wij natuurbezoeken aanmoedigen, maar met deze campagne willen wij iedereen bewust maken van de mogelijke gevolgen van een tekenbeet die op een eenvoudige manier te voorkomen zijn”, zegt Joris Moonens, woordvoerder van het Departement Zorg.
Download de Tekennet-app voor iOS of Android
Contactpersonen:
- Contact voor preventie:
Joris Moonens, woordvoerder Departement Zorg
M 0490 65 46 40, joris.moonens@vlaanderen.be - Contact TekenNet:
Persdienst Sciensano: press@sciensano.be of 02 642 54 20