In het kort
Het veranderen van voedingssystemen is een van de meest daadkrachtige manieren om voeding en gezondheid, klimaatverandering en aantasting van de omgeving aan te pakken.
De huidige voedingssystemen dragen bij tot:
- ongeveer een vijfde van de gezondheidsproblemen wereldwijd;
- aanzienlijke voedingsongelijkheden bij ondervoeding en obesitas;
- 25-30% van de uitstoot van broeikasgassen (BKG);
- het grootste deel van het verlies van biodiversiteit.
De Lancet Global Syndemic Commission identificeerde vaak voorkomende, onderliggende oorzaken van obesitas, ondervoeding en klimaatverandering, en stelde drievoudige acties voor om deze drie problemen aan te pakken. Het maatschappelijk middenveld (ngo’s, de academische wereld) kan onafhankelijk verantwoording afleggen voor de uitvoering van dergelijke drievoudige acties, met de juiste instrumenten, opleidingen en netwerken. Het monitoringplatform van INFORMAS (International Network for Food and Obesity/NCDs Research Monitoring and Action Support), dat in 2013 werd opgericht, werkt samen met lokale onderzoekers en actoren om een reeks stroomopwaartse indicatoren te meten en de belangrijkste prioriteiten te bepalen voor de implementatie van maatregelen. INFORMAS heeft een ruim netwerk (ong. 50 landen), maar richt zich momenteel enkel op maatregelen voor obesitas/chronische ziekten en voedingsomgevingen op nationaal niveau.
INFORMAS is van plan om uit te breiden in:
- het integreren van duurzaamheidsindicatoren voor de uitvoering van een voedsel- en voedingsbeleid voor actoren in de publieke en private sector en voor het meten van voedingsomgevingen;
- het inzetten van gemeenten/steden als aanvulling op nationale overheden.
Projectbeschrijving
Er wordt een INFORMAS-werkgroep voor duurzame voeding opgericht om de moduleteams te ondersteunen in het integreren van duurzaamheidsfactoren in bestaande protocollen en instrumenten. Zij zullen het volgende meten:
- de gezondheids- en duurzaamheidsreferenties van voedselgerelateerde acties van overheden (zowel nationale als gemeentelijke/stedelijke overheden);
- voedingsbedrijven en de daaruit voortvloeiende gezondheid en duurzaamheid van verschillende aspecten van voedingsomgevingen (bijv. kostprijs, levering, etikettering, voedsel op scholen, voedingsdetailhandel).
In dit project worden de ontwikkelde duurzaamheidsindicatoren voor 3 monitoringmodules getest:
- implementatie van overheidsbeleid (Food-EPI-tool — nationale en lokale overheden);
- actie in de private sector (BIA-obesity tool), en kosten van voedingsgewoonten (Dietcost tool) in Afrikaanse en
- Latijns-Amerikaanse landen en bijwerking van protocollen, opleidingen en netwerken voor verdere implementatie.
Algemeen doel van het project:
het versterken van het participatieve monitoring- en verantwoordingsplatform INFORMAS voor het meten en ondersteunen van de voortgang van het beleid op weg naar gezonde en duurzame voedingssystemen.
Specifieke doelen van het project:
- prioritaire acties definiëren en volgen voor publieke (op gemeentelijk en nationaal niveau) en private actoren voor gezonde en duurzame voedingssystemen;
- protocollen aanpassen en versterken voor drie modules (publieke sector, private sector en kosten van voedingsgewoonten) met betrekking tot de duurzaamheid van voedingssystemen, door middel van piloottesten in een reeks nationale en gemeentelijke jurisdicties in lage- en middeninkomenslanden in Afrika en Latijns-Amerika;
- ondersteunende systemen (leiderschap, protocolbeheer, opleidingen, netwerken, communicatie, datasystemen) en overleg- en adviesmechanismen versterken om de integratie van duurzaamheidsindicatoren in het bestaande INFORMAS-netwerk te vormen.