In het kort
Dit project is bedoeld om de impact te evalueren van wonen in/nabij een groene of een blauwe ruimte op specifieke morbiditeit en mortaliteit in België, in de verschillende stadia van het leven (kinderen tot ouderen). Het onderzoekt alle oorzaak- en oorzaakspecifieke mortaliteit, specifieke morbiditeiten en de waargenomen gezondheid, en houdt rekening met milieuverontreinigende stoffen (fijn stof, roet, NOx) en sociaal-economische factoren (werkloosheid, opleidingsniveau, woon kwaliteit, etc.) op de verschillende niveaus van ruimtelijke aggregatie. Binnen dit project, besteedt Sciensano aandacht aan het bestuderen van de variabelen die directe en indirecte effecten hebben op de toename van algemene cardiovasculaire ziektes.
Projectbeschrijving
Het project omvat alle personen die geregistreerd zijn in de officiële Belgische censussen van 1991 en/of 2001. Drie hoofdniveaus van observatie worden bestudeerd: individuele, statistische sector en groep van statistische sectoren met soortgelijke kenmerken in groene/blauwe gebieden en luchtvervuiling. Hierdoor kunnen we individuele en ecologische patronen volgen. De mortaliteit is gebaseerd op de National Mortality Database (een koppeling tussen oorzaakspecifieke mortaliteit en SE factoren met behulp van de censussen 1991 en 2001 en de oorzaakspecifieke mortaliteit voor 2000-2010). De waargenomen gezondheidsinformatie is verkrijgbaar van de 2001-census. De specifieke morbiditeit (2004-2012) wordt afgeleid uit de databank IMA-AIM (Intermutualistisch Agentschap — Agence Inter-Mutualiste), die terugbetalingsgegevens bevat van individuele voorschriften. Voor groene/blauwe ruimten worden oppervlakte, vorm, toegankelijkheid en type berekend voor elke statistische sector. De type grond fracties (% bos, % landbouwgrond, % bebouwing, etc.) worden berekend uit satelietbeelden (CORINE). Gegevens van residentiële ruimtespecifieke blootstelling aan luchtverontreinigende stoffen worden verkregen van de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu (IRCEL-CELINE) en verkeerslawaaidatabases worden ook gebruikt indien mogelijk. Woon kwaliteit, opleidingsniveau, herkomst en professionele status zijn indicatoren van socio-economische status (SES). De analyses worden afzonderlijk uitgevoerd in verschillende leeftijdsspecifieke populaties (zuigelingen, kinderen en volwassenen). We gebruiken multilevelmodellen voor geclusterde gegevens binnen geografische gebieden (d.w.z. personen, huishoudens, geneste modellen, statistische sectoren/groepen van statistische sectoren, gemeenten, wijken, provincies en regio’s). Waar mogelijk worden de modellen gecontroleerd op SES, waargenomen omgeving, lucht/geluidsvervuiling en type gebied (stedelijk, substedelijk, ruraal, enz). Interacties van groene/blauwe ruimten met luchtvervuiling en SE-factoren worden geëvalueerd en in gebieden met dezelfde SE en milieukarakteristieken worden gestratificeerde analyses uitgevoerd. Specifieke bevolkingsgroepen (ouderen, geslacht, tewerkstellingsstatus) worden bovendien in overweging genomen.
Lees meer over het GRESP-HEALTH-project
De effecten van de natuurlijke omgeving op de gezondheid/sterfte in België werden nog nooit onderzocht en in geen enkele vroegere studie integreerde geografische, sociologische en milieuaspecten in haar onderzoek. Een van de sterkste punten in het GRESP-HEALTH-project is de integratie van verschillende disciplines. Ons project integreert niet alleen sociologische en milieuaspecten maar ook volksgezondheid en geografische aspecten. Deze multidisciplinariteit zal naar voren komen in de kwaliteit van de gebruikte methodologie en in de onderzoeksresultaten.
Daarnaast kan de uitgebreide oefening die dit project voorstelt in de meeste andere Europese landen niet gemakkelijk herhaald worden. Individueel gekoppelde gegevens die oorzaakspecifieke mortaliteit en morbiditeit en sociaal-economische en demografische kenmerken op nationale schaal omvatten, zijn vrij uniek. Voor zover wij weten, hebben alleen de Scandinavische landen toegang tot even uitgebreide gegevens.
Er is betrouwbaar bewijs dat gezondheid door het beleid kan worden beïnvloed, en niet alleen door het beleid van de gezondheidssector maar ook door maatregelen in andere beleidssectoren. De conclusies van ons onderzoeksproject zullen een betrouwbare basis vormen voor beleidsmaatregelen op het gebied van stedelijke en agrarische planning en gezondheidspromotie. Beleidsmaatregelen en preventieve acties voor geïdentificeerde kwetsbare categorieën zullen worden voorgesteld en kunnen zeer zinvol zijn op federaal, regionaal, lokaal en zelfs buurtniveau.
Op sociaal niveau hebben de afstand tot groene/blauwe gebieden, hun toegankelijkheid, de kenmerken van deze gebieden en de sociale omgeving een impact op het gebruik dat de samenleving van groene gebieden maakt. Verschillende keuzes in het gebruik van de ruimte beïnvloeden de richtingen en omvang van de effecten ervan op gezondheid en sterfte. Daarom is het zeer relevant om de relatie tussen groene/blauwe ruimten en gezondheid/sterfte te begrijpen en de impact van sociaal-economische factoren en milieuvervuiling onder controle te houden. Via de media of via informatief materiaal op websites en door ons te richten tot de burger en tot sociaal-culturele organisaties moeten we het onderzoek bekendmaken bij de algemene bevolking. Dit zal acties aanmoedigen ter verbetering van de gezondheid en levenskwaliteit in verband met het gebruik van groene/blauwe ruimten in hun buurt op basis van de resultaten van ons onderzoek.
Meerwaarde voor de volksgezondheid
De verbetering van het overbrengen van informatie kan hooikoorst patiënten helpen om de symptomen te verminderen of voorkomen.
Meerwaarde op wetenschappelijk niveau
- ontwikkeling en evaluatie van een mobiele gezondheids applicatie
- verbeterde kennis van de complexe relatie tussen biodiversiteit en de gezondheid van de mens
- versterking van de positie van Sciensano in de One Health/ Eco Health groep
Projectonderzoekers van Sciensano
Diensten die aan dit project werken
Partners
