In het kort
Een stijgende hoeveelheid nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) wordt geïdentificeerd in Europe. Dit type drugs is chemisch en toxicologisch vergelijkbaar met klassieke drugs, maar omzeilt de huidige wetgeving door structurele aanpassingen. Isotonitazene, bijvoorbeeld, is een krachtig NPS-opioïde en het eerste lid van de benzimidazoles dat beschikbaar is online. Over deze stoffen is echter weinig info beschikbaar, met als voorbeeld een gebrek aan consumptie –en gebruikspatronen. Momenteel is ook analyse van deze stoffen niet vanzelfsprekend wegens een gebrek aan referentiemateriaal. Daarnaast is onderzoek naar methodes om de uitdagingen veroorzaakt door NPS aan te gaan, ook een belangrijk doel. Met hieraan gekoppeld de zoektocht naar nieuwe alternatieven om de schade die deze stoffen tot gevolg hebben te beperken. Het SCANNER-project stelde de gewenste doelstellingen op in teken van de huidige NPS-problematiek.
Projectbeschrijving
De laatste tien jaar worden in Europa steeds meer nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) ontdekt. Deze NPS zijn chemisch en toxicologisch vergelijkbaar met klassieke illegale drugs, maar ontwijken huidige wetgeving door structurele wijzigingen. Er is weinig informatie beschikbaar over NPS-consumptie, gebruikerspatronen –en/of profielen. Bovendien wordt analyse van stalen bemoeilijkt door een tekort aan referentiemateriaal en het ontbreken van chemische spectra.
De meest gebruikte respons om het drugsprobleem aan te pakken is een wetswijziging. Er is echter weinig informatie beschikbaar over de invloed van wetgeving, in het bijzonder de identiteit en kwaliteit van online verkrijgbare nieuwe psychoactieve substanties.
In het SCANNER-project gebeurt het volgende:
- Identificatie van online verkrijgbare NPS door middel van continue web monitoring, dit zowel voor als na een wetswijziging. Dit levert waardevolle informatie op over het effect van verandering in wetgeving op identiteit en prijs van nieuwe psychoactieve substanties verkrijgbaar online.
- Het aankopen en analyseren van NPS met behulp van analytische chemie en vaststelling in welke mate de veronderstelde identiteit geadverteerd door de verkoper overeenkomt met de effectieve samenstelling van het staal.
- De ontwikkeling en validatie van referentieanalysemethoden, dit door middel van ring –en vaardigheidstesten. Kostbaar analyse-referentiemateriaal met betrekking tot NPS zal onder de deelnemers gedeeld worden.
- Harmonisatie van organisaties met focus op drugscontrole uit heel Europa met een verbetering van de algemene kwaliteit van analyse als gevolg.
- Het delen van alle NPS-data met het EU EMCDDA REITOX-netwerk met behulp van het recent ontwikkelde online platform ‘European Database on New Drugs’. Aangezien het Reitox-netwerk bestaat uit nationale instellingen die rapporteren over drugs en drugsverslaving en het EMCDDA een feitelijk overzicht brengt van de Europese drugsproblemen, zorgt het delen van informatie voor een verbetering van gehele monitorsysteem en gebruik van het onderzoek in heel Europa.
- Verzameling van heroïnestalen en onderzoek naar aanwezigheid van fentanyl. De oorsprong van dit objectief zit in de verschijning van veel fentanylderivaten in de laatste jaren, waarvan sommige over een zeer hoge potentie beschikken en sterfgevallen door overdoses veroorzaken. De verkregen informatie schept een beeld over de potentiële fentanyl-hotspots in Europa. Onderzoek naar de betrouwbaarheid van goedkope fentanyl-testkits draagt bij aan schadereductie, aangezien deze kits levens kunnen redden.
- Aanmoediging van maatschappelijke organisaties om prevalentiegegevens over NPS-gebruik te verzamelen, methoden voor epidemiologisch onderzoek uit te wisselen en monitoring van druggebruik te standaardiseren. Dit alles in teken een betrouwbare gegevensverzameling in heel Europa, maar ook om het hoofd te bieden aan de uitdagingen die NPS-verschijnselen veroorzaken.
Resultaten
Een grondige evaluatie van de drugscontrolediensten collecteert de diverse benaderingen gehanteerd in teken van schadebeperking en verbetert de algemene kwaliteit van drugsanalyse. Dit resulteert in richtlijnen en aanbevelingen voor de overheid die drugscontrole (drug checking) wenst in te voeren. De review zorgt ook voor reproduceerbaarheid binnen de verschillende drugcontrole-diensten in Europa.
SCANNER heeft als doel om gegevens te verstrekken die de identiteit van een stof efficiënt koppelen aan de bijhorende kenmerken, waardoor de tijdspanne, nodig om nieuwe stoffen en trends te detecteren, drastisch verkort. Met een nog meer proactieve aanpak dan de huidige, bijvoorbeeld gebruikt in hulplijnen die telefonisch en online counseling bieden, als resultaat. Gegevens zoals spectra en analytische ‘best practices’ worden beschikbaar gemaakt in een web portaal toegankelijk voor het internationale EWS-netwerk. Wat implementatie van de projectresultaten in andere EU-lidstaten mogelijk maakt.
Aarzel niet om contact me ons op te nemen! Leden van de pers worden gevraagd contact op te nemen met het team voor mediarelaties van Sciensano.
Projectonderzoekers van Sciensano
Diensten die aan dit project werken
Partners
