Op 24 maart vindt Wereldtuberculosedag plaats. Hoewel de evolutie van het aantal gevallen in België stabiel blijft, herinnert Sciensano eraan dat de ziekte nog niet is uitgeroeid.
Tuberculose wereldwijd en in België
De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) meent dat een derde van de wereldbevolking besmet is met bacillen van het complex Mycobacterium tuberculosis. Het gaat om latente dragers van de tuberculosebacil maar 5 tot 10% van hen ontwikkelt ooit wel actieve tuberculose. Wereldwijd worden jaarlijks ongeveer 10 miljoen nieuwe gevallen van actieve tuberculose geteld die leiden tot 1,6 miljoen sterfgevallen. De hoge prevalentie (aantal besmette individuen in verhouding tot een bepaalde populatie) van tuberculose vormt een groot probleem voor de volksgezondheid in de ontwikkelingslanden maar ook in de industrielanden woedt nog tuberculose.
Net zoals in de andere landen van West-Europa, is tuberculose ook in België aanwezig. Elk jaar worden er in ons land ongeveer 9 nieuwe gevallen per 100.000 inwoners* geregistreerd en een proportioneel hoger aantal infecties in grote steden zoals Brussel (27,8 gevallen/100.000 inwoners), Antwerpen (20,9 gevallen/100.000 inwoners), Luik (20,7 gevallen/100.000 inwoners) en Charleroi (15,9 gevallen/100.000 inwoners).
Sciensano en de strijd tegen tuberculose
De surveillance van tuberculose evolueert steeds meer naar het gebruik van de techniek van de genoomsequentieanalyse. In overeenstemming met de richtlijnen van het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), beginnen de Europese nationale referentiecentra (NRC) systematisch sequentie-analyses uit te voeren van de stammen van Mycobacterium tuberculosis die op hun grondgebied in omloop zijn.
Sciensano heeft de technologie van de volledige genoomsequentie voor een routinematige en concrete toepassing in zijn laboratoria ontwikkeld. Hiertoe heeft Sciensano zwaar geïnvesteerd in de IT-infrastructuur en expertise die nodig zijn voor het beheer, de analyse en de interpretatie van de gegevensstromen die door de spitstechnologie worden gegenereerd.
Sciensano biedt onderdak aan het Belgische NRC voor Mycobacteriën (waaronder Mycobacterium tuberculosis). Onze wetenschappers hebben alle nodige maatregelen getroffen om de genoomsequentieanalyse systematisch uit te voeren (bv. door de ontwikkeling van de laboratoriumtechniek en van een bio-informatica pipeline). Dankzij de genoomsequentieanalyse voeren zij een scherpere gegevensanalyse uit. Zo zijn zij in staat om nuttige informatie te verkrijgen voor de diagnose en het toezicht op tuberculose in België: identificatie van de soorten, karakterisering van de antibioticaresistentie op basis van de opsporing van specifieke mutaties en genotypering van de stammen.
De invoering van WGS op Sciensano maakt bovendien hoge resolutie typeringen mogelijk. Die informatie is van essentieel belang om de resistentie tegen geneesmiddelen te evalueren, epidemieën op te sporen, toezicht te houden op de evolutie van tuberculose of om de epidemiologische enquêtes uitgevoerd door de Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding (VRGT) en het Fond des Affections Respiratoires (FARES) te sturen.
*Gegevens van de VRGT en FARES