In het kort
Urineweginfecties (UWI’s) komen vaak voor in de eerstelijnszorg en worden vaak behandeld met antibiotica. Voor een effectieve behandeling is het belangrijk om te begrijpen welke bacteriën deze infecties veroorzaken en hoe ze reageren op antibiotica. De ontwikkeling van resistentie tegen deze behandelingen, antimicrobiële resistentie of AMR genoemd, is een wereldwijd probleem. Deze studie in België heeft als doel om te bepalen welke bacteriën verantwoordelijk zijn voor ongecompliceerde UWI’s en hoe ze weerstand kunnen bieden tegen de gebruikelijke behandelingen.
Projectbeschrijving
Surveillance is cruciaal voor het vormgeven van gezondheidszorgbeleid, het verbeteren van de kwaliteit en het sturen van onderzoek. Terwijl surveillance van antimicrobiële resistentie (AMR) in ziekenhuizen goed is ingeburgerd, is een vergelijkbare aanpak voor ambulante zorg van cruciaal belang. Het SARPRIC-UTI project, dat zich richt op ongecompliceerde UWI’s, speelt een centrale rol in deze context.
UWI’s zijn een veel voorkomende reden voor poliklinische antimicrobiële voorschriften. Effectieve empirische behandeling is mogelijk, maar inzicht in uropathogenen en antibioticagevoeligheid is essentieel voor de ontwikkeling van richtlijnen.
Initiatieven sinds 2017 binnen het Europees Antimicrobieel Resistentie Surveillance Systeem voor België (EARS-BE) hadden tot doel poliklinische AMR-trends te onderzoeken door gegevens over AMR van urine-isolaten te verzamelen. Ondanks het voordeel van het werken met bestaande laboratoriumgegevens en het verminderen van de werklast van huisartsen, heeft passieve surveillance beperkingen, zoals het gebrek aan informatie over de herkomst van isolaten en de bijbehorende klinische diagnose. De monsters vertegenwoordigen vaak een geselecteerde populatie met risicofactoren, terugkerende infecties of gecompliceerde UWI’s, waardoor de toepasbaarheid van de resultaten op de huidige poliklinische behandelingsrichtlijnen beperkt is. Bovendien is er een lage participatiegraad van extramurale laboratoria, wat een nationaal representatieve surveillance voor lokale richtlijnen in de weg staat. Voordat er wordt geïnvesteerd in inspanningen om de deelname van extramurale laboratoria aan passieve surveillance te vergroten, is het essentieel om de representativiteit in de eerstelijnszorg te beoordelen. Daarom is actieve surveillance door middel van een observationele studie noodzakelijk.
Eerdere Belgische studies onder leiding van prof. dr. Stefan Heytens van de Universiteit van Gent in 1995, 2005 en 2015 hadden een beperkte steekproefgrootte en regionale focus, waardoor nationale vergelijkingen niet mogelijk waren. De SARPRIC-UTI studie, uitgebreid beschreven in het protocol, heeft als doel 2000 urinestalen te verzamelen van vrouwen ouder dan 18 met ongecompliceerde UTI symptomen. Huisartsen en laboratoria werken samen bij het verzamelen van klinische gegevens, bacteriële kweekresultaten en antimicrobiële gevoeligheidstesten. Deze gegevens worden voor analyse naar Sciensano gestuurd. De gegevensverzameling loopt van december 2023 tot december 2024 of totdat 2000 stalen zijn verkregen.
