Om jezelf en je partners te beschermen tegen SOA’s is het gebruik van een condoom cruciaal. Voer bij twijfel een screeningstest uit voor SOA’s. Volg de behandeling nauwgezet als je geïnfecteerd bent en praat erover met je partners.
Wat doet Sciensano?
Sciensano stelt elk jaar twee gedocumenteerde rapporten op over de evolutie van SOA’s in België.
Deze rapporten zijn gebaseerd op de informatie van netwerken die gegevens verzamelen:
- het netwerk van peillaboratoria voor microbiologie, beheerd door Sciensano
- het peilnetwerk van clinici, beheerd door Sciensano
- het Nationaal SOA-referentiecentrum, dat in het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen is gehuisvest.
Alle SOA’s worden gevolgd door het peilnetwerk van clinici, maar alleen Chlamydia, gonorroe en syfilis worden gevolgd door het netwerk van peillaboratoria voor microbiologie.
De rapporten worden openbaar gemaakt en overgedragen aan de overheid die het beleid van controle en preventie van SOA’s opnieuw kan beoordelen.
HIV-infectie is een SOA maar heeft een specifiek surveillancenetwerk.
Netwerk van peillaboratoria voor microbiologie
Het netwerk van peillaboratoria voor microbiologie werd in 1983 door Sciensano opgericht door de afdeling „Epidemiologie van infectieziekten”.
Aan de hand van aanvullende gegevens over leeftijd, geslacht, woonplaats, staaltype en gebruikte diagnostiek kan hiermee een overzicht worden verkregen van het aantal gevallen van Chlamydia, gonorroe en syfilis.
Met deze epidemiologische gegevens kan een trend, de evolutie van SOA’s in België, worden vastgesteld.
Het netwerk dekt 60 % van de registraties van SOA’s op nationaal en regionaal niveau.
In België maken 99 van de 178 laboratoria voor microbiologie deel uit van het netwerk van peillaboratoria:
- 54 van de 95 laboratoria in Vlaanderen (57 %)
- 10 van de 17 laboratoria in Brussel (59 %)
- 35 van de 66 laboratoria in Wallonië (53 %)
Peilnetwerk van clinici
Sinds 2000 beschrijft het peilnetwerk van clinici, dat door de afdeling Epidemiologie van infectieziekten wordt beheerd, de kenmerken van de personen die aan een SOA lijden en de factoren die het risico op overdracht van een SOA vergroten.
De deelnemende artsen zijn gynaecologen, dermatologen, huisartsen, internisten, urologen. Andere deelnemers zijn de centra voor gezinsplanning, de SOA-klinieken en de medische centra voor studenten. Deelnemen aan het project gebeurt op vrijwillige basis.
De volgende SOA’s staan onder toezicht:
- Chlamydia (Chlamydia trachomatis)
- Gonorroe (Neisseria gonorrhoeae)
- Trichomonase (Trichomonas vaginalis)
- Genitale herpes (Herpes simplex)
- Syfilis (Treponema pallidum)
- HPV (Humaan papillomavirus)
- Inflammatoir bekkensyndroom (infectie van de baarmoeder, de eileiders of de eierstokken)
- Venerisch lymfogranuloom of ziekte van Durand-Nicolas-Favre (Lymphogranuloma venerum)
- Mycoplasma genitalium.
Hepatitis B en C worden enkel vermeld in geval van seksuele besmetting.
Sinds 2013 behoren ook de huisartsenpraktijken (peilnetwerk van huisartsen) tot het peilnetwerk van clinici. Ze registreren nieuwe episoden van Chlamydia, gonorroe, syfilis en condylomata (HPV).
Nationaal SOA-referentiecentrum
Het Nationaal SOA-referentiecentrum dat door het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen wordt gehuisvest, houdt zich bezig met de moleculaire surveillance van de bacteriën Treponema pallidum (syfilis), Chlamydia trachomatis (Chlamydia), Neisseria gonorrhoeae (gonorroe) en Mycoplasma genitalium.
Het onderzoekt het genetische type (serotypering) van de circulerende microbestammen en bepaalt welke het meest circuleren. Op die manier kan het mogelijke epidemieën voorspellen.
Zo bewaakt het NRC voor SOA’s de prevalentie van de verschillende stammen van de bacterie die aan de oorsprong ligt van Chlamydia, maar ook de resistentie voor antibiotica van de bacterie die aan de oorsprong ligt van gonorroe (Neisseria gonorrhoeae).