Last updated on 9-7-2024 by Jonathan Buedts
Waarom bestuderen we de consumptie van buitenshuis bereide voeding?
- De afgelopen decennia is de consumptie van voedingsmiddelen en dranken buitenshuis toegenomen. ‘Buitenshuis bereid voedsel’ omvat voedingsmiddelen en dranken uit automaten of afhaalzaken, bij vrienden thuis, in restaurants, op school, op het werk of ‘onderweg’.
- Uit onderzoek is gebleken dat een frequente voedselconsumptie buitenshuis leidt tot een slechtere voedingsinname, d.w.z. een hogere inname van voedingsmiddelen en dranken die rijk zijn aan energie, vet, suiker en natrium, en een lagere inname van fruit en groenten.
- Er is nood aan gegevens over dit onderwerp om de invloed van buitenshuis eten op de voedselinname en de gezondheid te analyseren. Dergelijke gegevens zijn ook belangrijk om de voedingskwaliteit en energieaanbreng van buitenshuis bereide voedingsmiddelen en dranken te monitoren en om maatregelen en beleid te ontwikkelen om consumenten gezondere keuzes helpen te maken.
Hoe onderzoeken we dit?
- Deelnemers van 10 jaar en ouder (inclusief de ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) werd gevraagd om de frequentie van het consumeren van buitenshuis bereide voeding te rapporteren (‘In een doorsnee week, hoe vaak eet u gewoonlijk…’):
- 1) voedsel van fastfoodrestaurants, snackbars, … ter plaatse of om mee te nemen;
- 2) in een restaurant met tafelbediening;
- 3) thuisbezorgde bereide maaltijden.
- Antwoordopties waren: ‘nooit’, ‘minder dan één keer per maand’, ‘1-3 keer per maand’, ‘één keer per week’, ‘2-4 keer per week’, ‘5-6 keer per week’, ‘elke dag’. Om de resultaten gemakkelijker te kunnen interpreteren, werden sommige categorieën gecombineerd tot de volgende finale categorieën: ‘minder dan één keer per maand’, ‘tussen één en drie keer per maand’, ‘minstens één keer per week’.
BELANGRIJKSTE RESULTATEN
In België eet 21% van de bevolking van 10 jaar en ouder minsten één keer per week gerechten in een fastfoodzaak, 10% eet minstens één keer per week in een restaurant met tafelbediening en 7% minstens één keer per week eten bezorgd aan huis.
Het percentage mensen dat minstens één keer per week fastfoodgerechten of eten bezorgd aan huis consumeert, is hoger bij mannen dan bij vrouwen.
De consumptie van fastfoodgerechten komt vaker voor bij adolescenten van 10 tot 17 jaar en bij jongvolwassenen van 18 tot 39 jaar.
De frequentie van de consumptie van fastfoodgerechten neemt toe als het opleidingsniveau daalt, terwijl de tegenovergestelde trend wordt waargenomen met betrekking tot de frequentie van eten in een restaurant met tafelbediening.
Frequentie van consumptie van fastfoodgerechten
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van het eten van gerechten in fastfoodzaken (ter plaatse of om mee te nemen), volgens geslacht, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder eet 46% minder dan één keer per maand fastfoodgerechten, 33% tussen één en drie keer per maand en 21% minstens één keer per week.
- Een groter percentage mannen (24%) dan vrouwen (17%) consumeert minstens één keer per week fastfoodgerechten. Daarnaast is het percentage personen dat minder dan één keer per maand een fastfoodgerecht eet lager onder mannen (43%) dan onder vrouwen (50%).
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van het eten van gerechten in fastfoodzaken (ter plaatse of om mee te nemen), volgens leeftijd, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Voor kinderen van 3 tot 9 jaar werd de vraag gesteld aan de ouder over zijn/haar consumptie en niet over de consumptie van het kind. We kunnen deze percentages daarom niet beschouwen als de frequenties van de fastfoodconsumptie van kinderen.
- Ongeveer een derde van de adolescenten (10 tot 17 jaar) en jongvolwassenen (18 tot 39 jaar) eet minstens één keer per week fastfoodgerechten. Dit aandeel is hoger dan in de andere leeftijdsgroepen (tussen 4% en 23%).
- Tegelijkertijd is het percentage personen dat minder dan één keer per maand een gerecht uit een fastfoodzaak eet lager bij adolescenten en jongvolwassenen (respectievelijk 26% en 23%) dan bij de andere leeftijdsgroepen (tussen 33% en 85%).
- Globaal zien we een afname van de frequentie van de consumptie van fastfoodgerechten in de leeftijdsgroepen van 40 tot 64 jaar en 65 jaar en ouder.
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van het eten van gerechten in fastfoodzaken (ter plaatse of om mee te nemen), volgens opleidingsniveau, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Het opleidingsniveau wordt berekend op het niveau van het huishouden door rekening te houden met het hoogst behaalde diploma door: (i) de respondenten of hun partner voor volwassenen (van 18 jaar en ouder), of (ii) de vader en moeder (of verzorger, indien van toepassing) voor kinderen en adolescenten (van 3 tot 17 jaar). Gemakshalve verwijzen we echter naar het opleidingsniveau van individuen in plaats van naar het opleidingsniveau van hun huishoudens.
- Het percentage personen dat minstens één keer per week een gerecht uit een fastfoodzaak eet, is hoger onder laagopgeleiden (23%) dan onder hoogopgeleiden (17%). Gemiddeld eet 20% van de middelhoog opgeleiden minstens één keer per week een fastfoodgerecht.
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van het eten van gerechten in fastfoodzaken (ter plaatse of om mee te nemen), volgens regio, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- De frequentie van het eten van fastfoodgerechten is vergelijkbaar in de drie regio’s van België.
Frequentie van het eten in een restaurant met tafelbediening
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van het eten in een restaurant met tafelbediening, volgens geslacht, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder eet 53% minder dan één keer per maand in een restaurant met tafelbediening, 37% tussen één en drie keer per maand en 10% minstens één keer per week.
- Het percentage personen dat minstens één keer per week in een restaurant met tafelbediening, verschilt niet volgens het geslacht.
- Het percentage personen dat één tot drie keer per maand in een restaurant met tafelbediening eet, is hoger onder mannen dan onder vrouwen. Daarentegen is het percentage personen dat minder dan één keer per maand in een restaurant met tafelbediening eet hoger onder vrouwen dan onder mannen.
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van het eten in een restaurant met tafelbediening, volgens leeftijd, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Voor kinderen van 3 tot 9 jaar werd de vraag gesteld aan de ouder over zijn/haar consumptie en niet over de consumptie van het kind. We kunnen deze percentages daarom niet beschouwen als de frequenties van de fastfoodconsumptie van kinderen.
- Het percentage personen dat minstens één keer per week in een restaurant met tafelbediening eet, is twee keer zo hoog bij volwassenen van 18 tot 39 jaar en van 40 tot 64 jaar (respectievelijk 12% en 14%) in vergelijking met de andere leeftijdsgroepen (tussen 5% en 7%).
- Zo ook is het percentage personen die tussen de één en drie keer per maand in een restaurant met tafelbediening eten hoger onder volwassenen van 18 tot 39 jaar en 40 tot 64 jaar (respectievelijk 42% en 43%) dan in de andere leeftijdsgroepen (rond 30%).
- Ongeveer 60% van de ouders van kinderen van 3 tot 9 jaar, adolescenten en volwassenen van 65 jaar en ouder eten minder dan één keer per maand in een restaurant met tafelbediening, terwijl dit percentage daalt tot ongeveer 45% onder jongvolwassenen en volwassenen van middelbare leeftijd.
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van het eten in een restaurant met tafelbediening, volgens opleidingsniveau, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Het opleidingsniveau wordt berekend op het niveau van het huishouden door rekening te houden met het hoogst behaalde diploma door: (i) de respondenten of hun partner voor volwassenen (van 18 jaar en ouder), of (ii) de vader en moeder (of verzorger, indien van toepassing) voor kinderen en adolescenten (van 3 tot 17 jaar). Gemakshalve verwijzen we echter naar het opleidingsniveau van individuen in plaats van naar het opleidingsniveau van hun huishoudens.
- Globaal gezien neemt de frequentie van het eten in een restaurant met tafelbediening toe naarmate het opleidingsniveau stijgt.
- Het percentage personen dat minstens één keer per week in een restaurant met tafelbediening eet, is hoger onder personen met een hoog opleidingsniveau dan onder personen met een middelhoog of laag opleidingsniveau.
- Daarnaast is het percentage personen dat tussen de één en drie keer per maand in een restaurant met tafelbediening eet hoger onder personen met een middelhoog of hoog opleidingsniveau dan onder personen met een laag opleidingsniveau.
- Een groter aandeel laagopgeleiden eet minder dan één keer per maand in een restaurant met tafelbediening in vergelijking met middelhoog en hoogopgeleiden.
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van het eten in een restaurant met bediening, volgens regio, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Globaal gezien eten inwoners van Brussel vaker in een restaurant met tafelbediening dan inwoners van Wallonië of Vlaanderen.
- Het percentage van de inwoners van Brussel dat minstens één keer per week gaan eten in een restaurant met tafelbediening ligt inderdaad hoger dan personen in de twee andere gewesten.
- Bovendien is het percentage personen die minder dan één keer per maand in een restaurant met tafelbediening eten lager in Brussel dan in Wallonië en Vlaanderen.
Frequentie van de consumptie van eten bezorgd aan huis
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van de consumptie van eten bezorgd aan huis, volgens geslacht, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- In de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder eet 79% van de personen minder dan één keer per maand eten bezorgd aan huis, 15% tussen één en drie keer per maand en 7% minstens één keer per week.
- Het percentage personen dat minstens één keer per week eten bezorgd aan huis eet, is hoger bij mannen dan bij vrouwen. Daarnaast eet een groter deel van de mannen dan van de vrouwen één tot drie keer per maand eten bezorgd aan huis.
- Vrouwen geven vaker dan mannen aan minder dan één keer per maand eten bezorgd aan huis te eten.
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van de consumptie van eten bezorgd aan huis, volgens leeftijd, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Voor kinderen van 3 tot 9 jaar werd de vraag gesteld aan de ouder over zijn/haar consumptie en niet over de consumptie van het kind. We kunnen deze percentages daarom niet beschouwen als de frequenties van de fastfoodconsumptie van kinderen.
- Het percentage personen dat minstens één keer per week eten bezorgd aan huis consumeert, is het hoogst onder jongvolwassenen van 18 tot 39 jaar, en neemt daarna af onder volwassenen van middelbare leeftijd en ouderen. Dezelfde trend wordt waargenomen bij het percentage personen dat één tot drie keer per maand eten bezorgd aan huis eet.
- Ongeveer 70% van de ouders van kinderen van 3 tot 9 jaar en adolescenten eet minder dan één keer per maand eten bezorgd aan huis. Dit percentage daalt naar 67% onder volwassenen van 18 tot 39 jaar, en stijgt vervolgens naar 82% onder volwassenen van 40 tot 64 jaar en naar 94% onder volwassenen van 65 jaar en ouder.
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van de consumptie van eten bezorgd aan huis, volgens opleidingsniveau, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Het opleidingsniveau wordt berekend op het niveau van het huishouden door rekening te houden met het hoogst behaalde diploma door: (i) de respondenten of hun partner voor volwassenen (van 18 jaar en ouder), of (ii) de vader en moeder (of verzorger, indien van toepassing) voor kinderen en adolescenten (van 3 tot 17 jaar). Gemakshalve verwijzen we echter naar het opleidingsniveau van individuen in plaats van naar het opleidingsniveau van hun huishoudens.
- De frequentie van het consumeren van eten bezorgd aan huis verschilt niet naargelang het opleidingsniveau.
Verdeling van de Belgische bevolking van 10 jaar en ouder (inclusief ouders van 3 tot 9 jarige kinderen) volgens de frequentie van de consumptie van eten bezorgd aan huis, volgens regio, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Ten minste één keer per maand eten bezorgd aan huis consumeren wordt vaker gerapporteerd in Brussel dan in Vlaanderen en Wallonië.
Gelieve naar deze pagina te verwijzen als: Sciensano. Voedingsgewoonten en voedselvaardigheden: Consumptie van buitenshuis bereide maaltijden, Voedselconsumptiepeiling 2022-2023, Juni 2024, Brussel, België, https://www.sciensano.be/nl/resultaten-van-de-nationale-voedselconsumptiepeiling-2022-2023/voedingsgewoonten/betrokkenheid-van-kinderen-en-adolescenten-bij-maaltijdbereiding