In 2016 heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) specifieke doelstellingen opgesteld voor de eliminatie van het hepatitis B virus (HBV) en het hepatitis C virus (HCV) tegen 2030 (externe link). De doelstellingen omvatten een vermindering van 90% van de incidentie van chronische HBV- en HCV-infecties en een vermindering van 65% van hun mortaliteit. Sciensano besteedt daarom meer aandacht aan de monitoring van deze infecties in België. De hieronder gepresenteerde gegevens zullen regelmatig worden bijgewerkt.
Hepatitis A
In 2023 werden in totaal 395 gevallen van hepatitis A gemeld. Na een daling van het aantal gevallen van hepatitis A in de COVID-jaren 2020 en 2021, is het aantal gevallen in 2022 en 2023 terug gestegen. De aantallen zijn echter nog niet zo hoog als in de periode 2017-2019. Hepatitis A vertoont in België een seizoensgebondenheid, met een hoger aantal gevallen na de zomer, gelinkt aan reizigers terugkerend uit endemische landen. In 2023 werden meer mannen werden gemeld met hepatitis A in België, en had de leeftijdsgroep 70-79 jaar de hoogste incidentie, gevolgd door de leeftijdsgroep 0-9 jaar.
Hepatitis B
- Het laatste surveillancerapport van Sciensano over hepatitis B en C in België werd gepubliceerd in 2025. (externe link)
- De incidentie van hepatitis B fluctueerde in België en werd geschat op 16,5/100.000 inwoners in 2022.
- De meeste nieuwe diagnoses werden gesteld bij mannen (57%) en de gemiddelde leeftijd bij diagnose was 46 jaar.
- Screening nam toe in alle drie regio’s.
- Het sterftecijfer als gevolg van hepatitis B was zeer laag, met 32 geregistreerde sterfgevallen als gevolg van acute of chronische hepatitis B in 2021.
- Een systematische review gepubliceerd in 2023 (externe link) schatte de prevalentie van hepatitis B in België op 0,69% in de algemene bevolking en 3,51% onder migranten.
Hepatitis C
In de algemene bevolking
- Het laatste surveillancerapport van Sciensano over hepatitis B en C in België werd gepubliceerd in 2025 (externe link).
- De incidentie van hepatitis C daalde in België en werd geschat op 5,8/100.000 inwoners in 2022.
- De meeste nieuwe diagnoses werden gesteld bij mannen (60%) en de gemiddelde leeftijd bij diagnose was 50 jaar.
- Tussen 2015 en 2022 zouden naar schatting 9.294 mensen in België worden behandeld voor hepatitis C, waarvan 638 in 2022.
- Screening nam toe in alle drie regio’s.
- Het sterftecijfer door hepatitis C was laag, met 108 sterfgevallen door acute of chronische hepatitis C in 2021.
- Een Europese studie gepubliceerd in 2024 (externe link) schatte de mediane prevalentie van chronische hepatitis B in België op 0,18%, wat neerkomt op meer dan 16.000 geïnfecteerde personen, waarvan ten minste 20% zou zijn geïnfecteerd door injecterend drugsgebruik.
- Een studie onder andere gepubliceerd door Sciensano in 2019 schatte de seroprevalentie van HCV in de algemene Belgische bevolking op 0,22% en de prevalentie van chronische HCV-infectie op 0,12%.
Bij de doelgroepen
- In 2019 namen 253 personen die injecteerbare drugs gebruiken en hoog-risico opiaatgebruikers deel aan een onderzoek van Sciensano’s Illegale drugs-unit (externe link) en ondergingen ze een HCV-sneltest. Het totale ongewogen steekproefgemiddelde voor HCV-antilichamen was 41,1%. De gewogen schattingen lagen rond de 43,5%.
- In hetzelfde jaar nam Sciensano deel aan een multicentrisch interventioneel cohortonderzoek in Belgische gevangenissen (externe link). In totaal werden 886 gedetineerden uit 11 Belgische gevangenissen getest. De prevalentie van HCV-antilichamen was 5,0%, HCV RNA 2,1% en hepatitis B-oppervlakteantigeen 0,8%.
- Een retrospectief (2009-2018), multicentrisch onderzoek (externe link) met mensen met HIV werd gepubliceerd in 2021. 7% van de 4607 geteste mensen testte positief voor HCV-antistoffen en 6,3% voor HCV RNA.
Hepatitis E
In 2023 registreerde het NRC 240 gevallen. De toename van het aantal geregistreerde gevallen van hepatitis E loopt parallel met de toename van het aantal uitgevoerde tests. Een grotere bewustwording onder artsen voor deze pathogeen leidde tot meer testaanvragen en dus meer gediagnosticeerde gevallen. Hepatitis E treft meer personen ouder dan 50 jaar.
Het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) rapporteerde in 2022 voor:
- een ruwe infectiegraad van 1 geval per 100.000 inwoners
- een globale man-vrouwverhouding van 1,3:1
- een hoger percentage in de leeftijdsgroep 5-14 jaar (20%)
- een gelijkaardig aantal gerapporteerde gevallen als in 2020 en 2021, maar lager dan voor de COVID-19 pandemie
- een ruwe infectiegraad van 4,7 gevallen per 100.000 inwoners
- een globale man-vrouwverhouding van 1,4:1
- een hoger percentage in de leeftijdsgroep 35-44 jaar
- een dalende trend in het aantal acute gevallen, waarschijnlijk als gevolg van de nationale vaccinatieprogramma’s
- heteroseksuele transmissie als de meest voorkomende overdrachtswijze (30%) voor acute gevallen, gevolgd door overdracht tussen mannen die seks hebben met mannen (16%) en nosocomiale transmissie (12%).
- een ruwe infectiegraad van 4,1 gevallen per 100.000 inwoners
- een globale man-vrouwverhouding van 2:1
- een hoger percentage in de leeftijdsgroep 35-44 jaar voor mannen en in de leeftijdsgroep 25-34 jaar voor vrouwen
- injecterend drugsgebruik als de meest voorkomende overdrachtswijze (61% van de acute gevallen en 70% van de chronische gevallen).
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie:
- komt hepatitis A heel vaak voor in low- en middle-income countries met slechte hygiënische omstandigheden, waar 90% van de kinderen geïnfecteerd wordt voor de leeftijd van 10 jaar (WHO, Hepatitis A (externe link))
- leefden in 2019 wereldwijd 296 miljoen mensen met chronische hepatitis B, met ongeveer 1,5 miljoen nieuwe infecties per jaar
- veroorzaakte hepatitis B in 2019 ongeveer 820.000 sterfgevallen, voornamelijk door cirrose en hepatocellulair carcinoom. (WHO, Hepatitis B (externe link))
- leefden in 2019 wereldwijd 58 miljoen mensen met chronische hepatitis C, met ongeveer 1,5 miljoen nieuwe infecties per jaar
- veroorzaakte hepatitis C in 2019 ongeveer 290.000 sterfgevallen, voornamelijk door cirrose en hepatocellulair carcinoom (WHO, Hepatitis C (externe link))
- worden elk jaar 20 miljoen mensen besmet met hepatitis E, waarvan ongeveer 3,3 miljoen mensen symptomen ontwikkelen (WHO, Hepatitis E (externe link))
- veroorzaakte hepatitis E 44.000 overlijdens in 2015
In samenwerking met Cliniques universitaires Saint-Luc huisvest Sciensano het Nationaal referentiecentrum voor hepatitis A, B, C, D en E, dat de virusstammen van hepatitis analyseert. Sciensano verzekert ook de epidemiologische surveillance van virale vormen van hepatitis in België en controleert de kwaliteit van de vaccins.