Schermtijd bij volwassenen van 18 tot 64 jaar

Last updated on 5-12-2024 by Laïla Boulbayem

Waarom bestuderen we schermtijd bij volwassenen van 18 to 64 jaar?

  • Schermtijd verwijst naar de tijd die zittend voor schermen (bv. televisies, computers of mobiele apparaten) wordt doorgebracht, voor activiteiten die geen verband houden met werk of opleiding. 
  • Schermtijd bestuderen is belangrijk omdat het een belangrijk onderdeel kan zijn van het individueel sedentaire gedrag. Overmatige schermtijd kan een negatieve invloed hebben op de lichamelijke gezondheid, het mentaal welzijn, slaappatronen en het niveau van lichaamsbeweging.
  • Inzicht in schermtijd helpt om mogelijke risico’s te identificeren en strategieën te ontwikkelen om gezonder gedrag te bevorderen.

Hoe doen we het?

  • Schermtijd werd onderzocht door middel van een zelfrapportagevragenlijst waarin de volgende twee aspecten van schermgebruik werden onderzocht, afzonderlijk voor week- en weekenddagen:
    • de dagelijkse tijd die zittend of liggend wordt doorgebracht met het kijken naar films, video’s, series of het spelen van videogames tijdens de vrije tijd;
    • de dagelijkse tijd die zittend of liggend wordt doorgebracht met een computer, tablet of smartphone tijdens de vrije tijd.
  • Respondenten werd gevraagd een keuze te maken uit de volgende categorieën: ‘1 tot 15 minuten per dag’, ‘15 tot 30 minuten per dag’, ‘30 tot 60 minuten per dag’, ‘1 tot 2 uur per dag’, ‘2 tot 3 uur per dag’, ‘3 tot 4 uur per dag’, ‘4 tot 5 uur per dag’, ‘5 tot 6 uur per dag’, ‘6 tot 7 uur per dag’, ‘Meer dan 7 uur per dag’.
  • Voor week- en weekenddagen afzonderlijk werden de categorieën van de twee vragen opgeteld en opnieuw onderverdeeld als ‘Minder dan 2 uur per dag’, ‘Tussen 2 en 4 uur per dag’, ‘Tussen 4 en 8 uur per dag’, ‘Meer dan 8 uur per dag’.
  • Om een hoge schermtijd aan te geven, werd een drempel van vier uur of meer schermtijd per dag gebruikt.
  • Hoewel vragenlijsten veel voordelen hebben, hebben ze ook beperkingen. Het is moeilijk om de schermtijd nauwkeurig te beoordelen omdat mensen vaak moeite hebben om hun eigen schermtijd nauwkeurig te evalueren. In dit geval werd de schermtijd gemeten aan de hand van categorieën in plaats van de precieze tijdsindicaties. Bovendien kunnen schermen tegelijkertijd worden gebruikt, wat leidt tot overschatting van de werkelijke schermtijd (bv. een smartphone gebruiken terwijl je een film kijkt). Dit probleem, in combinatie met factoren zoals vergeetachtigheid en de wens om sociaal aanvaardbare antwoorden te geven, kan bijdragen aan onnauwkeurigheden in de gerapporteerde schermtijd.

Belangrijkste resultaten

Het percentage volwassenen dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert is op weekdagen vergelijkbaar bij mannen en vrouwen.
In het weekend is het percentage mannen dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert hoger dan dan bij vrouwen.
Het percentage volwassenen dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert, is hoger in het weekend dan in de week.
Het percentage volwassen dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert, is lager bij volwassenen met een hoog opleidingsniveau vergeleken met volwassenen met een middenhoog en laag opleidingsniveau.
Het percentage volwassenen dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert, verschilt niet tussen de regio’s.

Leeftijd en geslacht

Percentage van de volwassen bevolking van 18 tot 64 jaar dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert op week- en weekenddagen, volgens geslacht, België: 2022-2023

  • Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
  • Het percentage volwassenen dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert is vergelijkbaar voor mannen en vrouwen op weekdagen (respectievelijk 35% en 31%).  
  • In het weekend rapporteren meer mannen (46%) dan vrouwen (36%) vier uur of meer schermtijd per dag.
  • Het percentage volwassenen dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert is hoger in het weekend (41%) dan in de week (33%).

Percentage van de volwassen bevolking van 18 tot 64 jaar dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert op (A) week- en (B) weekenddagen, volgens geslacht en leeftijd, België: 2022-2023

A. Op weekdagen

B. Op weekenddagen

  • Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status. 
  • Op weekdagen is er geen substantieel verschil in het percentage jongvolwassenen van 18 tot 39 jaar (34%) en volwassenen van middelbare leeftijd van 40 tot 64 jaar (32%) dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert.
  • In het weekend is er evenmin een substantieel verschil tussen de leeftijdsgroepen. Er zijn echter wel verschillen volgens geslacht bij volwassenen van middelbare leeftijd: een hoger percentage van de mannen van middelbare leeftijd (44%) rapporteert vier uur of meer schermtijd per dag in vergelijking met vrouwen van middelbare leeftijd (33%).

Opleidingsniveau

Percentage van de volwassen bevolking van 18 tot 64 jaar dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert op week- en weekenddagen, volgens opleidingsniveau, België: 2022-2023

  • Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
  • Het opleidingsniveau wordt berekend op het niveau van het huishouden door rekening te houden met het hoogst behaalde diploma door: (i) de respondenten of hun partner voor volwassenen (van 18 jaar en ouder), of (ii) de vader en moeder (of verzorger, indien van toepassing) voor kinderen en adolescenten (van 3 tot 17 jaar). Gemakshalve verwijzen we echter naar het opleidingsniveau van individuen in plaats van naar het opleidingsniveau van hun huishoudens.
  • Op weekdagen rapporteert 37% van de volwassenen met een laag en middenhoog opleidingsniveau vier uur of meer schermtijd per dag, wat hoger is dan het percentage bij volwassenen met een hoog opleidingsniveau (21%).
  • In het weekend is het percentage  volwassenen met een laag en middenhoog opleidingsniveau dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert hoger (respectievelijk 46% en 42%) dan  bij volwassenen met een hoog opleidingsniveau (28%).

Regio 

Percentage van de volwassen bevolking van 18 tot 64 jaar dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert op week- en weekenddagen, volgens regio, België: 2022-2023

  • Gecorrigeerd = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status, en gecorrigeerd volgens leeftijd en geslacht op basis van een lineair regressiemodel (met de Belgische bevolking van 2022-2023 als referentie).
  • Gemiddeld genomen is het percentage volwassenen dat vier uur of meer schermtijd per dag rapporteert gelijk tussen de regio’s.

Gelieve naar deze pagina te verwijzen als: Sciensano. Lichaamsbeweging en sedentair gedrag bij volwassenen: Schermtijd, Voedselconsumptiepeiling 2022-2023, December 2024, Brussel, België, https://www.sciensano.be/nl/resultaten-van-de-nationale-voedselconsumptiepeiling-2022-2023/lichaamsbeweging-en-sedentair-gedrag-bij-volwassenen-van-18-tot-64-jaar/schermtijd-bij

QR code

QR code for this page URL